Afspraak maken

Wat is vliegangst en hoe ga ik hiermee om?​

Hulp nodig?
Wanneer ik kriebels in mijn buik heb tijdens het vliegen, betekent het dan meteen dat ik vliegangst heb? Die vraag zul je jezelf vast weleens gesteld hebben, als je alleen al bij het denken aan vliegen knikkende knietjes krijgt. Maar wanneer spreek je nou eigenlijk van vliegangst en hoe ga je hier dan mee om? In dit blog zullen wij je hier meer over vertellen.
Vliegangst, ook wel aviofobie genoemd, is de angst om te vliegen. Je moet de angst (h)erkennen en hieraan toegeven, wil je met vliegangst om kunnen gaan. Het uitschrijven van en omgaan met negatieve gedachten en lichamelijke reacties zullen je hier onder andere toe in staat stellen.
Om vliegangst te kunnen verminderen, is het eerst van belang dat je weet wat vliegangst precies inhoudt en welke vormen er zijn. Daarnaast leggen we uit hoe angst überhaupt werkt en hoe je daarmee om kunt gaan. Na het lezen van dit artikel weet jij precies wat vliegangst is en hoe je hiermee omgaat.

Wat is vliegangst?

Vliegangst is het ervaren van spanning en angst bij alles wat met vliegen te maken heeft. Het is een irreële angst, omdat er geen sprake is van een daadwerkelijke dreiging. Het zijn namelijk negatieve gedachten die als gif voor de angst werken. De negatieve gedachten kunnen zijn ontstaan door ervaringen uit het verleden, door mogelijke verhalen van anderen of filmpjes die zijn bekeken.
Echter is ons lichaam niet in staat om deze irrealiteit te onderscheiden van de werkelijkheid, waardoor je lichaam zal reageren alsof het echt in gevaar is. Hierdoor beland je uiteindelijk in een vicieuze cirkel die je moet zien te doorbreken. Het is van belang dat de onderliggende angsten worden aangepakt, want alleen dan kan de vliegangst worden verholpen.
Zodra je last hebt van vliegangst ga je vaak vluchten uit de weg. Echter is dit niet altijd het geval. Zo vliegen sommige mensen vanwege verplichte redenen alsnog, ondanks hun angsten.
Het moment waarop de angst zich voordoet, verschilt per persoon. Zo krijgt de ene persoon het al Spaans benauwd wanneer hij of zij het woord vliegtuig hoort, of alleen al denkt aan een vliegtuig. Anderen ervaren deze spanning wanneer zij het vliegveld betreden of pas in het vliegtuig zelf. Kortom, iedereen kan vliegangst op een andere manier ervaren.

Welke soorten vliegangst zijn er?

Laten we eens een blik werpen op de verschillende soorten vliegangst. Vliegangst staat namelijk niet op zichzelf, want er zitten vaak andere angsten onder. Hieronder beschrijven we de verschillende soorten:

1. Angst om neer te storten: dit is de meest voorkomende vorm van vliegangst. Mensen zijn er heilig van overtuigd dat ze het eind van de vlucht niet zullen halen. Het komt vaak voor dat mensen hun huis verlaten en afscheid nemen van anderen alsof ze niet meer terugkeren. Om te bepalen of deze angst reëel is, schreven wij eerder al een artikel over is een vliegtuig veilig.

2. Claustrofobie: mensen met claustrofobie hebben een angst om vast te zitten of opgesloten te zitten in een kleine, afgesloten ruimte. Veel mensen met claustrofobie heeft ook claustrofobie in het vliegtuig. De angst zit hem niet zozeer in de ruimtes zelf, maar wat er mogelijk in zo’n opgesloten ruimte kan gebeuren. Vooral het idee niet weg te kunnen beangstigd deze mensen. Zodra de vliegtuig deuren dichtgaan kunnen deze mensen angst ervaren en misschien zelfs in paniek raken.

3. Hoogtevrees: bij hoogtevrees in het vliegtuig ervaren mensen het gevoel dat zij ergens overheen of vanaf vallen. Deze mensen zien de hoogte in sommige gevallen hoger aan, dat dat hij daadwerkelijk is. In het vliegtuig ben je natuurlijk wel op enorme hoogte. Het idee dat mensen zich op deze hoogte bevinden, kan angst aanjagen.

4. Controle: angst voor controle verlies uit zich bij mensen met vliegangst vaak in twee vormen: enerzijds vinden ze het moeilijk om het besturen van het vliegtuig aan de piloot over te laten. Anderzijds kunnen ze bang zijn om de controle over zichzelf in het vliegtuig te verliezen en gek te doen bijvoorbeeld.

5. Sociale angst: mensen die bang zijn om afgekeurd te worden door anderen, kunnen dit ook ervaren met vliegen. Gedachten als ‘’Ze zullen mij wel zwak vinden als ik laat blijken dat ik vliegangst heb’’ teisteren deze angstigen. Een ander voorbeeld zijn mensen die bang zijn om flauw te vallen in het vliegtuig, terwijl iedereen naar ze kijkt.

6. Hypochondrie : is ziektevrees, waarbij ieder onschuldig verschijnsel van het lichaam paniek zaait en direct wordt gezien als een ernstige ziekte. Hypochondrie in het vliegtuig is extra lastig omdat mensen dan ook nog gedachten krijgen als ‘’Ik kan hier niet zomaar naar een ziekenhuis als dat nodig is, ik hoop dat ik dit overleef’’.

Hoe werkt angst überhaupt?

Angst is een natuurlijke reactie dat zich richt op gevaar en overleving. De welbekende fight-or-flight reactie kun je hieraan toekennen, waarbij je op de angst reageert door te vluchten, te bevriezen of te vechten. 
Tijdens de ervaren angst komen er bepaalde lichamelijke reacties vrij als het sneller kloppen van het hart, de bloeddruk die omhoog gaat, gespannen spieren, zweten, versnelde ademhaling en de aanmaak van adrenaline. Alles in je lijf maakt zich klaar om te vechten, te bevriezen of te vluchten. Terwijl jij in je vliegtuigstoel zit, kan het brein het idee hebben dat er nood aan de man is.

Wat te doen tegen vliegangst?

Sommige mensen kunnen deze angst zelf verhelpen, maar dan moet er wel sprake zijn van een zodanig milde vorm dat dit mogelijk is. Vaak is het effectiever en ook nodig om dit probleem aan te pakken met een deskundige op dit gebied door middel van een training.
Om angst de baas te kunnen worden, moet er begonnen worden met het (h)erkennen van het hebben van vliegangst. Pas dan kan er met de angst aan de slag gegaan worden door middel van verschillende gedachte trainingen en lichaamsoefeningen.
Ten eerste is het belangrijk dat de angstreactie helder is. Als in: wat de angstreactie inhoudt, hoe deze tot stand komt en waardoor deze getriggerd wordt. Hierbij wordt ook duidelijk welke angsten er nog meer schuilgaan achter de vliegangst. Dit is van belang omdat iemand dan in staat is om zijn of haar adrenaline te verminderen en zo een mogelijke paniekaanval weet te voorkomen of doorbreken.
Daarnaast is het van belang dat de negatieve gedachtes worden aangepakt, omdat deze gedachten extra angst aanjagen. Aan deze overtuigingen moet vervolgens perspectief gegeven worden om zo te kunnen achterhalen of de gedachtes die je hebt wel kloppen. Vervolgens zet je deze gedachten om naar meer helpende en reëlere gedachten.
Naast de aanpak van je gedachten, is het ook belangrijk dat je het lichaam weer in staat stelt om te ontspannen. Dit kan aan de hand van ontspanningsoefeningen. Door bijvoorbeeld je spieren aan te spannen en vervolgens weer te ontspannen verbruik je namelijk de adrenaline die zich op dat moment in het lichaam bevindt. Verder helpt een diepe buikademhaling voor het ontspannen en wegdrijven van de spanning.

Omgaan met vliegangst? - Angsthelden helpt!​

Angsthelden werkt met vliegangst ervaringsdeskundige trainers. Wij helpen je om jouw claustrofobie in het vliegtuig te begrijpen en maken samen met jou een plan. Ben je benieuwd of wij iets voor je kunnen betekenen? Bekijk hieronder ons aanbod of plan een vliegangst cursus.

wat is vliegangst

Turbo Training

In enkele uren een plan om jouw vliegangst onder ogen te komen.

Lees meer
wat is vliegangst

Sky Support

Voorbereidende Turbo training en een korte begeleide retourvlucht. 

Lees meer
wat is vliegangst

Wat past bij mij?

Plan een gratis adviesgesprek in met Joy voor meer informatie.

Plan afspraak

Wat is de beste plek in het vliegtuig?

Als je zo min mogelijk last van turbulentie wilt ervaren, moet je voor een stoel gaan die zich in het midden van het vliegtuig bevindt. Achteraan in het vliegtuig kunnen namelijk de meeste schokken worden ervaren. Vermijd daarbij dan ook het zitten naast het raam, aangezien je hier meer turbulentie ervaart dan wanneer je in het midden van het gangpad zit. Ook voor de rust kun je beter kiezen voor een plekje vooraan in het vliegtuig, achteraan in het vliegtuig is het namelijk luidruchtiger door de motoren.

Niet alleen voor turbulentie, maar ook voor mensen met claustrofobie of paniekaanvallen is het fijn wanneer zij op een plek zitten waar ze de ruimte hebben. Zodra je voorin in het vliegtuig gaat zitten of stoelen met extra beenruimte boekt, zul je deze ruimte en rust ervaren. Wij vertellen je meer over geschikte stoelen in ons blog: wat is de beste plek in het vliegtuig?

Wie ervaren vliegangst?

Iedereen kan vliegangst ervaren. Zo kunnen jonge kinderen vliegangst ervaren door een stressvolle gebeurtenis, onjuiste informatie over het vliegen of doordat de angst van de ouders wordt doorgegeven. Oudere kinderen kunnen door de toegankelijkheid van diverse mediaplatformen worden blootgesteld aan bijvoorbeeld vliegtuigongelukken. Om vervolgens een angst en soms zelf een afkeer ten opzichte van vliegen te ontwikkelen.
Maar ook volwassen mensen kampen met de angst voor vliegen. Zo zijn er bijvoorbeeld meerdere topsporters die vanwege hun angst hun wedstrijd en zelfs carrière laten schieten doordat zij het vliegtuig niet meer instappen. Zo staat bijvoorbeeld Dennis Bergkamp bekend als ‘the non-flying Dutchmen’’. Kortom: iedereen kan last hebben of krijgen van vliegangst, maar er is iets aan te doen!

Veelgestelde vragen

Oxazepam is een rustgevend medicijn dat je kalmeert en een mogelijke paniekaanval kan verminderen. Echter pakt dit medicijn niet de oorzaak van de vliegangst aan, waardoor de vliegangst op zichzelf niet wordt aangepakt. In het vliegtuig zul je hier dan eventjes profijt van hebben, aangezien dit het probleem alleen tijdelijk verdoofd. Raadpleeg altijd een arts over het gebruik van oxazepam voordat je dit neemt.
Of de vliegangst volledig kan verdwijnen is lastig te zeggen. Dit komt omdat iedereen vliegangst anders ervaart en in een andere mate. Na een vliegangst training is een realistisch streven dat het vliegen te doen wordt. De training heeft namelijk handvatten geboden om jezelf te kunnen kalmeren en ervoor te zorgen dat je weet wat je moet doen. Echter zijn er mensen die helemaal nergens last meer van hebben.
Het belangrijkst is dat je de angstgevoelens van die ander accepteert en dat je ervoor zorgt dat deze onder woorden worden gebracht. Met elkaar hierover praten, maar ook het praten met een deskundige is een goed voorstel en het minste wat je kunt doen voor deze mensen.

Vliegangst, ook wel aviofobie genoemd, is de angst om te vliegen. Je moet de angst (h)erkennen en hieraan toegeven, wil je met vliegangst om kunnen gaan. Het uitschrijven van en omgaan met negatieve gedachten en lichamelijke reacties zullen je hier onder andere toe in staat stellen.

Er zijn verschillende soorten vliegangst: angst om neer te storten, angst om opgesloten te zitten, hoogtevrees, angst om de controle uit handen te geven, sociale angst en ziektevrees

Herken de angstreactie en dat er niets aan de hand is, zorg voor helpende en reële gedachten en probeer ontspannen te ademen middels buikademhaling. 

Als je zo min mogelijk turbulentie wilt ervaren is een stoel in het midden van het vliegtuig aan te raden. Voor mensen die last hebben van claustrofobie of paniekaanvallen zijn stoelen met extra beenruimte aan te raden.