Turbulentie is onaangenaam, maar is allesbehalve gevaarlijk indien je je gordel draagt. Het vliegtuig is hier namelijk tegen bestand omdat hij hierop gebouwd is. Turbulentie is een comfort kwestie, geen veiligheidskwestie.
Misschien heb je gehoord dat klimaatverandering leidt tot meer turbulentie en mogelijk maakt dat je zenuwachtig. Gelukkig zijn er een aantal geruststellende feiten die je kunnen helpen ontspannen tijdens je vlucht.
Ten eerste is turbulentie simpelweg te omschrijven als de beweging van lucht die het vliegtuig doet schudden. Dit is te vergelijken met golven op zee. Turbulentie kan verschillende oorzaken hebben, zoals stijgende warme lucht of luchtstromen in bergachtig gebied. Echter, is het belangrijk om te weten dat vliegtuigen zijn ontworpen om hier veilig doorheen te vliegen. Vergelijk het met een boot, die is ook gebouwd om golven aan te kunnen.
Turbulentie kan zeker schrikken zijn als het zich voordoet, maar gelukkig is het risico op ernstig letsel nihil. De luchtvaartmaatschappijen adviseren niet voor niets om je gordel te dragen gedurende de hele vlucht, zie het als een extra verzekering.
Het tragische vooral van de Singapore Airlines vlucht SQ321 van 21 mei 2024 was een zeldzame gebeurtenis. Het toestel kreeg tijdens de ontbijtservice namelijk te maken met hevige turbulentie waarbij mensen gewond raakten. Een Britse man met hartproblemen liet hierbij zelfs het leven. Dit had te maken met zijn lichamelijke condities, niet met de turbulentie zelf.
Belangrijk om te weten is dat turbulentie op zich dus niet gevaarlijk is, zeker niet als je je gordel om hebt. Het laatste dodelijk slachtoffer bij turbulentie dateert uit 1997. Tijdens een United Airlines vlucht van Tokyo naar Honolulu werd een vrouw namelijk tegen het plafond van de cabine geslingerd tijdens hevige turbulentie. Ook in dit voorval had de vrouw geen gordel om.
Het is goed om te weten dat alle luchtvaartmaatschappijen adviseren om de veiligheidsgordels om te houden gedurende de hele vlucht. Dit betekent gelukkig niet dat je de gordel strak moet trekken en niet van je plaats af kunt komen tot je weer op de grond staat, maar bij turbulentie is het zeker aan te raden in verband met veiligheid.
Luchtvaartmaatschappijen en piloten zijn getraind om op turbulentie te anticiperen en te vermijden indien mogelijk. Moderne technologie helpt hierbij door vliegroutes te plannen die het risico op turbulentie zo klein mogelijk houdt.
De kans op turbulentie is afhankelijk van verschillende factoren zoals de specifieke route, het weer en de seizoenen. Zo’n 75% van de turbulentie kan tot 18 uur vooraf voorspeld worden.
Er zijn drie niveaus van turbulentie, namelijk: lichte- matige- en ernstige turbulentie. Lichte turbulentie is daarbij de meest voorkomende. Naar schatting heeft een gemiddelde commerciële vlucht 75% kans op lichte turbulentie.
Daarna komt matige turbulentie, dat veel minder vaak voorkomt. De kans om matige turbulentie te ervaren is namelijk ongeveer 25%. Tot slot is de kans om ernstige turbulentie te ervaren heel erg klein; deze kans is namelijk kleine dan 1%.
De kans dat je deze ernstige vorm mee zult maken is dus extreem zeldzaam, zeker als je kijkt naar hoeveel vliegtuigen er per dag vliegen. Hier kun je overigens meer over lezen in ons blog: hoeveel vliegtuigen vliegen er per dag?
Turbulentie kan op meerdere manieren worden veroorzaakt en kun je dan eigenlijk ook in zes categorieën onderverdelen.
1. Thermische turbulentie: dit wordt gezien als de meest voorkomende oorzaak van turbulentie. Dit is turbulentie die veroorzaakt wordt door opstijgende lucht. De warme opstijgende lucht van de opwarmende aarde, resulteert in bewolking wanneer deze stijgt waarbij de temperatuur daalt. Het tegenovergestelde kan echter ook voorkomen, waarbij lucht op grote hoogte afkoelt. Dit fenomeen kan op grote hoogte met hoge snelheden plaatsvinden, waardoor een verticale wind ontstaat die een vliegtuig een stuk naar beneden kan duwen. Dit klinkt misschien spannend, maar dit is ongevaarlijk als jij je gordel om hebt.
2. Mechanische turbulentie: deze vorm van turbulentie wordt door fysiek aanwezige elementen zoals bergen. Wanneer de wind tegen bergen aanwaait, duwen de bergen de lucht omhoog waardoor er een golfbeweging in de lucht ontstaat.
3. Schuifspanning turbulentie: dit type turbulentie ontstaat wanneer twee luchtstromen in tegengestelde richting bewegen of verschillende snelheden hebben. Dit kan bijvoorbeeld plaatsvinden op plekken waar er sprake is van hoge-en lagedrukgebieden. Schuifspanningsturbulentie treedt vaak op in de buurt of op de grens van straalstromen; dit kun je zien als snelwegen voor vliegtuigen. Hoog in de lucht zijn er grote luchtstromen die gebruikt kunnen worden om op mee te liften, hiermee kan brandstof en tijd worden bespaart. Als een vliegtuig zich net op de grens van zo’n straalstroom bevindt, kan het tussen twee luchtlagen met een verschillende windsnelheid of richting vliegen, wat turbulentie veroorzaakt.
4. Convectieve turbulentie: dit is turbulentie die ontstaat in onweerswolken waardoor je turbulentie kunt ervaren in of nabij onweersbuien.
6. Clear-air turbulence (CAT): dit is turbulentie die optreedt bij helder weer en is de enige vorm van turbulentie die onverwachts kan ontstaan. Er zijn vaak geen visuele aanwijzingen zoals wolken, wat het moeilijk maakt om deze turbulentie te voorspellen. Het is daarom belangrijk om zoveel mogelijk je gordel om te houden tijdens je vlucht. Dit soort turbulentie komt dus voor in goed weer, meestal in de buurt van straalstromen. Ondanks dat deze turbulentie moeilijk te detecteren is, wordt het altijd gecommuniceerd als een vliegtuig deze vorm van turbulentie ervaart.
Het contact met de luchtverkeersleiding en collega’s in andere vliegtuigen zorgen ervoor dat piloten in veel gevallen in staat zijn om mogelijke turbulentie te voorspellen. Mocht dit niet het geval zijn, zoals bij CAT turbulentie, is er nog altijd geen reden om je zorgen te maken.
Vluchten die door tropische regio’s vliegen, zullen vanwege de grote hoeveelheid onweer en bliksem vaker last hebben van turbulentie. Bang dat het vliegtuig geraakt kan worden door de bliksem? Wij vertellen je in de blog kan een vliegtuig geraakt worden door bliksem meer. Ook vluchten over bergachtige gebieden zijn gevoeliger voor turbulentie, omdat zij golven en wervelingen creëren wanneer lucht over de bergen komt.
In principe ben je niet in staat om de oorzaken van turbulentie tegen te gaan. Wat je wel kunt doen, is je plek in het vliegtuig hierop aanpassen. Zo kun je een stoel voorin of in het midden van het vliegtuig kiezen, omdat het vliegtuig hier het meest stabiel is. Benieuwd naar de beste plek in het vliegtuig? Neem een kijkje bij ons blog: wat is de beste plek in het vliegtuig?
Wat wellicht nog kan helpen is om naar dit filmpje op TikTok te kijken. Aan de hand van een propje en een jelly pudding wordt turbulentie uitgelegd. De Jelly kun je zien als de lucht waar je doorheen vliegt en het propje kun je zien als het vliegtuig.
In het filmpje is te zien dat de jelly beweegt, maar dat het propje gewoon zal blijven hangen. Denk bij de volgende keer turbulentie dus aan de jelly en het propje. Onthoud dat turbulentie niet gevaarlijk is!
Angsthelden werkt met vliegangst ervaringsdeskundige trainers. Wij helpen je om je te laten zien dat turbulentie niet gevaarlijk is en maken samen met jou een plan. Ben je benieuwd of wij iets voor je kunnen betekenen? Bekijk hieronder ons aanbod of plan een gratis adviesgesprek.
Turbulentie is onaangenaam, maar is allesbehalve gevaarlijk. Het vliegtuig is hier namelijk tegen bestand omdat hij hierop gemaakt is. Turbulentie is een comfort kwestie, geen veiligheidskwestie.
Een derde van de mensen met vliegangst denkt zelfs neer te kunnen storten door turbulentie. Echter is een vliegtuig zo gebouwd dat het bestand is tegen veel grotere krachten dan turbulentie, zo is het in staat om 2,5 keer de hoogst gemeten turbulentie te weerstaan.
Turbulentie kan ontstaan door opstijgende lucht, de aanwezigheid van bergen of de spanning die ontstaat bij botsende luchtstromen.
Vluchten door tropische regio’s en bergachtige gebieden zijn doorgaans gevoeliger voor turbulentie.
Middels speciale apparatuur en contact met de luchtverkeersleiding kan een piloot turbulentie zien aankomen.
Bij thermische turbulentie kunnen er verticale luchtstromen ontstaan door afgekoelde lucht dat zich op hogere hoogtes bevindt. Warme lucht stijgt op maar koude lucht zakt juist naar beneden, wat hier van toepassing is. Dit kan met grote snelheden gaan op grote hoogte waardoor er een verticale wind kan ontstaan die het toestel enkele tot honderden meters naar beneden kan duwen. Dit betekent gelukkig niet dat je naar beneden valt, want dat kan niet!
