Kan een vliegtuig geraakt worden door bliksem?

30/01/2024

Home » Blogs » Kan een vliegtuig geraakt worden door bliksem?

Onweersbuien gaan vaak gepaard met turbulentie en blikseminslag. Maar wat gebeurt er als
bliksem en vliegtuigen elkaar kruisen? Kan een vliegtuig geraakt worden door bliksem? Wij zullen je hierover meer vertellen in deze blog.

Een vliegtuig kan worden geraakt door bliksem, maar vliegtuigen zijn ontworpen om dit veilig te doorstaan. Zo zijn vliegtuigen uitgerust met verschillende veiligheidsmaatregelen als: geleidende materialen, bliksemafleiders en geavanceerde elektrische systemen om de gevolgen van blikseminslag te minimaliseren.

De kennis over bliksem in combinatie met een vliegtuig is interessant en van belang wanneer je bang bent dat een vliegtuig geraakt kan worden door bliksem. Wij zullen je in deze blog informatie over bliksem en mogelijke inslag vertellen. Zo weet jij na het lezen van dit artikel alles over bliksem in combinatie met een vliegtuig en krijg je antwoord op de vraag of een vliegtuig door bliksem geraakt kan worden.

Wat gebeurt er wanneer een vliegtuig wordt geraakt door bliksem?

Wanneer een vliegtuig een onweerswolk passeert krijgt het te maken met een interactie tussen positieve en negatieve ladingen. Deze ladingen worden van elkaar gescheiden, waardoor aan de buitenkant van het vliegtuig een elektrisch veld ontstaat. Het verschil in lading tussen de voor- en achterkant van het vliegtuig kan leiden tot de vorming van een gas dat elektriciteit goed geleid en vervolgens in blikseminslag kan resulteren.

Bliksem treft vaak het uiteinde van een vliegtuig, zoals de punt van de vleugel, de cockpit of de staart en verlaat het vliegtuig op een ander punt. Oudere vliegtuigen zijn voorzien van elektrisch geleidende materialen, waardoor de elektrische velden niet door het materiaal kunnen doordringen. De elektriciteit wordt dan veilig naar de bliksemafleider geleid, zoals het uiteinde van de vleugels. Nieuwere vliegtuigen bestaan daarentegen uit onderdelen die elektriciteit niet geleiden. Deze toestellen zijn voorzien van een koperen laagje om de elektriciteit naar de bliksemafleider te leiden.

Daarnaast zijn cruciale systemen, zoals brandstoftanks speciaal ontworpen om te voorkomen dat elektrische lading door het vliegtuig verspreidt. Brandstofpompen handhaven een constante stroom brandstof, waardoor het risico op ontsteking door elektrische ontlading wordt geminimaliseerd. Deze technologische voorzorgsmaatregelen zorgen ervoor dat moderne vliegtuigen effectief omgaan met bliksemontladingen.

Kan bliksem turbulentie veroorzaken?

Bliksem kan hevige turbulentie tot gevolg hebben. Hieronder leggen we de verschillende situaties waarin turbulentie kan voorkomen verder uit:

1. Convectieve turbulentie: onweersbuien hebben sterke op- en neerwaartse luchtstromingen die turbulentie kunnen veroorzaken.

2.Wolken en turbulentie: bij bliksem worden zogenaamde cumulonimbuswolken gevormd. Dit zijn krachtige wolken die vaak geassocieerd worden met zware neerslag, bliksem en onweer die zich verticaal uitstrekken over meerdere atmosferische lagen. Het vliegtuig kan turbulentie ervaren bij het doorkruisen van deze wolken.

3.Windstoten en veranderingen in luchtdruk: bliksem kan gepaard gaan met onstabiele omstandigheden als sterke windstoten en snelle veranderingen in luchtdruk die turbulentie kunnen veroorzaken.

Hoe wordt bliksem gemonitord?

Het monitoren van blikseminslag bij vliegtuigen is een zorgvuldig proces dat zich uitstrekt van inspectie-protocollen tot geavanceerde technologieën. Het begint met inspectie-protocollen die de betrouwbaarheid van bliksemafleiders, geleidende draden en andere vitale systemen controleren. De buitenste schillen van een vliegtuig ondergaan inspectie op mogelijke schade die kan zijn ontstaan door eerdere blikseminslagen, zoals afbladderende verf, schroeiplekken op de vleugels en staartuiteinden. De focus ligt op het identificeren van de inslagpunten op de romp en het punt waar de bliksem het vliegtuig heeft verlaten.

Moderne vliegtuigen zijn daarnaast voorzien van geavanceerde bliksemdetectie technologieën die elektrische ladingen in de omgeving kunnen detecteren, waardoor de bemanning op de hoogte wordt gebracht. Zo kan de piloot onweersbuien op tijd signaleren, vermijden en indien nodig een alternatieve route kiezen.

Zodra er onweer dreigt voor het opstijgen van het vliegtuig, wordt er een waarschuwingsbericht afgegeven. Indien er binnen een straal van 5km rond Schiphol Centrum onweer wordt waargenomen. Dit leidt tot een zogenaamd afhandelingsverbod, waarbij vliegtuigen wel mogen landen, maar alle andere processen stil komen te liggen.

Hoe vaak slaat bliksem in op een vliegtuig?

Ieder verkeersvliegtuig wordt zo’n één tot twee keer per jaar getroffen door een blikseminslag. Echter komen deze wereldwijd niet even vaak voor. Dit is namelijk afhankelijk van een aantal factoren.

1. Geografie: de frequentie van onweersbuien en bliksemactiviteit verschilt per regio. Bij gebieden waar vaak onweersbuien voorkomen, neemt logischerwijs de kans op blikseminslagen op een vliegtuig toe. Voorbeelden van zulke gebieden zijn tropische regio’s.

2. Klimaat: de kans op onweersbuien en blikseminslagen is groter in regio’s met een warm en vochtig klimaat.

3. Topografie: gebieden waar bergen voorkomen, beïnvloeden de vorming en intensiteit van onweersbuien die de kans op blikseminslagen vergroten.

4. Seizoensinvloeden: sommige seizoenen zijn vatbaarder voor onweersbuien, zo dragen bijvoorbeeld de temperatuurverschillen en de luchtvochtigheid bij aan de frequentie van onweersbuien. Zo is de atmosfeer in de zomer bijvoorbeeld vaak warmer waardoor er meer opwarming van het aardoppervlak is en dus meer warme lucht opstijgt, dit vergoot de kans op onweersbuien.

Wat moet ik doen als het vliegtuig wordt geraakt door bliksem?

Als passagier merk je vrij weinig tot niks van een blikseminslag en blijft het alleen maar bij een harde klap. Het is voornamelijk belangrijk dat je rustig blijft en goed in het achterhoofd houdt dat vliegtuigen ontworpen en uitgerust zijn om veilig met blikseminslagen om te gaan.

1. Volg ten alle tijden de instructies van de bemanning op: zij zijn er namelijk in getraind om met verschillende situaties om te gaan, zo ook onweer. Luister dus aandachtig naar eventuele aankondigingen of instructies vanuit de piloot of het cabinepersoneel.

2. Blijf zitten met je gordel om: onweer gaat vaak gepaard met Turbulentie. Wanneer er sprake is van turbulentie moeten de riemen ten alle tijden vastzitten, zodat je op je plaats blijft en beschermt bent tegen mogelijk letsel.

3. Vermijd gebruik van elektronische apparaten: elektromagnetische interferentie is het fenomeen waarbij elektromagnetische signalen van het ene elektrische of elektronische apparaat invloed kan uitoefenen op de werking van een ander apparaat, wat tot storingen of ruis kan leiden. Hoewel vliegtuigen zijn uitgerust om elektromagnetische interferentie te beperken, wordt er alsnog geadviseerd om elektronische apparaten uit te schakelen om eventuele risico’s van interferentie met vliegtuigsystemen te verminderen.

Bang voor blikseminslag in het vliegtuig? - Angsthelden helpt!

Na het lezen van deze blog weten we dat een vliegtuig geraakt kan worden door bliksem, daar heb je helaas geen invloed op. Waar je wel invloed op hebt is hoe jij reageert. Angsthelden geeft via vliegangst ervaringsdeskundige trainers vliegangst trainingen. We maken een compleet plan waarmee je gerust het vliegtuig in kunt stappen. Ben je benieuwd of een vliegangst cursus iets voor jouw zou kunnen betekenen? Bekijk hieronder ons aanbod of plan een gratis adviesgesprek.

Turbo Training

In enkele uren een plan om jouw vliegangst onder ogen te komen.

Sky Support

Voorbereidende Turbo training en een korte begeleide retourvlucht.

Wat past bij mij?

Plan een gratis adviesgesprek in met Joy voor meer informatie.