Klopt het dat turbulentie gevaarlijk is?

Turbulentie kan op meerdere manieren worden veroorzaakt en kun je dan eigenlijk ook in zes categorieën onderverdelen.

1. Thermische turbulentie: dit wordt gezien als de meest voorkomende oorzaak van turbulentie. Dit is turbulentie die veroorzaakt wordt door opstijgende lucht. De warme opstijgende lucht van de opwarmende aarde, resulteert in bewolking wanneer deze stijgt waarbij de temperatuur daalt. Het tegenovergestelde kan echter ook voorkomen, waarbij lucht op grote hoogte afkoelt. Dit fenomeen kan op grote hoogte met hoge snelheden plaatsvinden, waardoor een verticale wind ontstaat die een vliegtuig een stuk naar beneden kan duwen. Dit klinkt misschien spannend, maar dit is ongevaarlijk als jij je gordel om hebt.
2. Mechanische turbulentie: deze vorm van turbulentie wordt door fysiek aanwezige elementen zoals bergen. Wanneer de wind tegen bergen aanwaait, duwen de bergen de lucht omhoog waardoor er een golfbeweging in de lucht ontstaat.
3. Schuifspanning turbulentie: dit type turbulentie ontstaat wanneer twee luchtstromen in tegengestelde richting bewegen of verschillende snelheden hebben. Dit kan bijvoorbeeld plaatsvinden op plekken waar er sprake is van hoge-en lagedrukgebieden. Schuifspanningsturbulentie treedt vaak op in de buurt of op de grens van straalstromen; dit kun je zien als snelwegen voor vliegtuigen. Hoog in de lucht zijn er grote luchtstromen die gebruikt kunnen worden om op mee te liften, hiermee kan brandstof en tijd worden bespaart. Als een vliegtuig zich net op de grens van zo’n straalstroom bevindt, kan het tussen twee luchtlagen met een verschillende windsnelheid of richting vliegen, wat turbulentie veroorzaakt.
4. Convectieve turbulentie: dit is turbulentie die ontstaat in onweerswolken waardoor je turbulentie kunt ervaren in of nabij onweersbuien.
5. Zorgturbulentie: deze soort turbulentie ontstaat door wervelingen in de lucht achter een vliegtuig, dit kun je vergelijken met de golven die een boot achter zich laat als het vaart.
6. Clear-air turbulence (CAT): dit is turbulentie die optreedt bij helder weer en is de enige vorm van turbulentie die onverwachts kan ontstaan. Er zijn vaak geen visuele aanwijzingen zoals wolken, wat het moeilijk maakt om deze turbulentie te voorspellen. Het is daarom belangrijk om zoveel mogelijk je gordel om te houden tijdens je vlucht. Dit soort turbulentie komt dus voor in goed weer, meestal in de buurt van straalstromen. Ondanks dat deze turbulentie moeilijk te detecteren is, wordt het altijd gecommuniceerd als een vliegtuig deze vorm van turbulentie ervaart.

Het contact met de luchtverkeersleiding en collega’s in andere vliegtuigen zorgen ervoor dat piloten in veel gevallen in staat zijn om mogelijke turbulentie te voorspellen. Mocht dit niet het geval zijn, zoals bij CAT turbulentie, is er nog altijd geen reden om je zorgen te maken.

Een vliegtuig maakt gebruik van positieve stabiliteit, dat wil zeggen dat het toestel vanzelf terugkeert in haar originele positie wanneer het hier van afwijkt. Daarnaast bestaat er ook de ‘turbulence modus’, waarbij de piloten niets hoeven te doen in geval van turbulentie.